|
| |||||
10 Mayıs 2005 Küçücük odasının penceresinde yetiştirdiği arsız sardunyalarda, aslanağızlarında ve papatyalarda o çok özlediği İstanbulu kokluyor. Tuna nehrinin kıyısında, kendi iç sesinin kıvrımlarını keşfe çıkıyor her gün doğumunda. Ve gün batımlarında Margit adasında, leylakların arasında, yaklaşmakta olan konserinin parça ezberlerine çalışıyor. |
| Sesinden doğuyor Tulû, her gün yeniden...Çalışması için gereken (zar zor kiraladığı) ve August adını koyduğu yaşlı piyanosu, onun biricik dostu. Tulû İçözü, Avrupanın en önemli müzik okullarından Ferenc Liszt Müzik Akademisi nin yüksek lisans sınavını 60 öğrenci arasından seçilerek kazandı. Ünlü Macar Tenor Gulyas Denes ile lied ve oratoryo yorumu üzerine iki yıldır ihtisas yapıyor. Sanat politikası olmayan devletimiz, kendisine destek için, dosyası ile başvuruda bulunan öz evladı sanatçısına sıradan bir başvuru dosyası muamelesini reva gördü ve destek vermedi. O, çocukluğundan gelen Akdenizli gemici kimliğinin (deniz, büyük bir tutku onun için) verdiği azim ile yılmadı, maddi olanaksızlıklardan yüksünmedi. Budapeştede ilk yılını yüce yürekli bir sanatseverimizin katkıları ile okuyabildi. Bu yıl, kendi sınırlı olanakları ile okuyabiliyor. Ya önümüzdeki yıl? O, sanatın gizemli merkezlerinden Budapeştede, bir yandan Ferenc Liszt Müzik Akademisinde Opera Ana Sanat dalı üzerine yüksek lisans eğitimini başarıyla sürdürürken, bir yandan da bu sezon Uluslararası Tiyatro Festivalinin açılışında Merlin Tiyatrosunda sergilenen İspanyol-Macar ortak yapımı Operadaki Sır adlı oyundaki performansı ile, Macar sanat eleştirmenleri tarafından alkışlanıyordu. Tulû İçözü 1978 yılında İstanbulda doğdu. 1988de Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarı giriş sınavını kazandı. Keman bölümünde tam zamanlı öğrenci olarak Zeynur Erengönül ve Nuri İyicil ile çalıştı. İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Çocuk Korosuna katıldı. |
||||||||
... Benim müziğe olan yeteneğim 5 yaşındayken, şarkı söyleyen oyuncak bebeğimin şarkılarını taklit ederek söylememle keşfedilmişti. Çocukken piyano çalmak beni daima cezbederdi. Maddi olanaklarımız yeterli olmadığından, ailem bu isteğimi karşılayamadıkları için oldukça üzüntü duymuşlardı. Kendimi çoğunlukla şarkı söyleyerek ifade ediyordum. Ailem sanata başlamamda çok büyük destek oldu. On yaşında konservatuar sınavına götürdüler. Keman Bölümünü kazanmamla maceramız başladı. Maceramız diyorum, çünkü bu, bugün dahi süre gelen ailemin de macerası. 11 yaşımda 5 oktav orgu 5 aile birleşerek aldılar. 12 yaşımda piyano almaları gerekti, 2 sene piyano taksiti ödediler, piyano aldılar. Desteklerinin sadece maddi anlamda olduğunu söylemek çok büyük haksızlık olur. En önemli destekleri, duygusal boyutta evlatlarına kaybetmedikleri inançları ile oldu. Ben Keman Bölümünde sanatla tanışma çabasındayken harika bir hocam vardı. Evimizden neşesi hiç eksik olmazdı. Ben kendisini hayatta yapılabilecek en güzel kaza olarak nitelendiriyorum. Zeynur Erengönül... Kendisiyle çalışmak o yaştaki bir çocuk için hayattaki en büyük şans ve deneyimdi. Çocuk, ona rağmen sanata daha nasıl tutunulabilirin çabasını ilk ondan öğrendi. Düzeltilmeyi bekleyen teknik hatalar, bilinmezliklerin acınası savaşı, buna rağmen hergün usanmaksızın yapılan sekiz saatlik egzersizler ve çocuk -yani ben- sorunu bulamadı.. Büyüyünce anladı ki, yetişmekte olan ağaca aşı ters yapılmış. Çocuğa sanat değil, kendilerindeki sanata dair mutsuzluk aşılanmış. 10 yaşından 14 yaşına kadar Erengönül ile çalıştım. Kendisi daima, müzik aletimi değiştirmem, müzik yapmamam ya da kemancı olamayacağım gibi, çok yapıcı eleştirilerde bulundu. Fakat ilginçtir ki benim karakterimde bu tür olumsuzluklar, beni daima azimli olmaya yöneltir. Daha çok isterim o şeyi. Mesela bana, sen kemancı olamazsın dendiği zaman, ben kemancı olmak için daha çok çalışırım. Çalıştım da... ama aşılanan mutsuzlukla ileri gitmek ne kadar mümkün?... Haftada iki saat olan derslerimizin konusu keman değil, hoca veya müzik aletimi değiştirmem olunca sonu görmek ben ve ailem için pek zor olmadı... Konservatuara ara verdim. Bütün bu olumsuzluklara rağmen, daima içimde şarkı söyleme isteğimi taşıdım. Diyebilirim ki, yanlış aşı ağacı öldürmedi. Artık tek hedefim, şarkı söylemekti. Onun için kendisini, hayatımda yaptığım en güzel kaza olarak değerlendiriyorum. Çünkü beni, içimde gerçekten istediğim sanatın ne olduğunu sorgulamaya teşvik etti. Ve şarkı söylemekle tanıştım. Çok mutluyum ki bu seçimi yaptım hayatımda. Hayal edin, küçük bir dokunuş ve bambaşka bir dünya, sınırsız, doyasıya özgür. Gerçekten, her şarkı söylediğimde yüzümdeki gülümseme daha çok artıyor. Tulû İçözü, 15 yaşındayken Mezzo Soprano olarak Prof. Mesut İktu Şan sınıfı öğrencileri arasına girmeye hak kazandı. Yedi yıllık Şan Bölümü eğitimini 2000-2001 öğrenim yılında bitirerek, Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuarından mezun oldu. İstanbul Devlet Opera ve Balesinde 1999 - 2000 sezonunda sahnelenen Samson Dalila operası korosunda görev aldı. Prof. Mesut İktu ile yüksek lisans programı kapsamında lied yorumu ve stil bilgisi öğrenimi gördü. ... Mimar Sinan Üniversitesindeki hocalarım Mesut İktu ve Tülin İktu... İktu Ailesinin üzerimdeki emekleri ödenemez. Yetişmemde ve gelişimimde aile olarak çok büyük emek ve destek verdiler. 15 yaşımdan itibaren başlayan ve bugün dahi süregelen destekleri ile bana şarkı söyleme şevkini aşılayan, bu zevki yaşatan, bu dünya ile tanışmamı sağlayan hocalarım oldular... 2000-2004 sezonları arasında İstanbul Devlet Opera ve Balesi eserlerinde Yevmiyeli Sanatçı unvanı ile görev aldı sanatçımız. Yaptığımız bir araştırma ile yevmiyeli sanatçıların Devlet Operasında oyun başına 35 ilâ 40 YTL ücret aldıklarını öğreniyoruz. Sanat kurumlarında kadroların boşalmaması, yeni kadroların açılamaması üzerine farklı bir yorum getiriyor sanatçı. |
|||||||||
... Yevmiyeli çalışmış olmaktan yakınmıyordum; tabi yevmiyeli olmanın bir yerde yakınmayı da beraberinde getirdiği anlar var. Ama siz, sorunuzun içinde, eski kadrolar boşalmıyor genç sanatçılar için dediniz. Burada ben ülkemi sanat politikasından dolayı hatalı buluyorum. Sanatçının eskimişi sözüne inanmıyorum. Gencine yaşlısına değil, üreten sanatçıya inanıyorum. Eski kadroların boşalması gerekmiyor. Türkiyenin sanata değer vermesi, sanatçı için ortam hazırlaması ve sanata bakış açısını değiştirmesi gerekiyor. Ben bunda kurumları sorumlu tutmuyorum; anlayışı sorumlu tutuyorum. Kurumlar kendi içlerinde ellerinden gelen çabayı gerçekten sarfediyorlar. Devletin sanat politikasını sorumlu tutuyorum. Devlet, sanatçıya gereken değeri veriyor mu acaba? Ben bunu sorguluyorum. Kurumlar içinde misyonunu çok iyi bilen insanlar var; sanat için çok çaba sarfeden insanlar var. Fakat sanatçının üzerinde taşıdığı bu sorumluluğu devletin uyguladığı sanat politikası yeterince taşımıyor, onlarla paylaşmıyor. Yaşı ilerlemiş sanatçıların, hocalık yaparak deneyimlerini aktarmaları konusunu açıyoruz... ... Bir sanatçının bunu kendine söylemesi ne kadar kolay olabilir? Ne zaman kendini sanattan geri çekebilir? Ya da sanata ne zaman sırtını dönebilir? Ülkemizde sanattan para kazanmak çoğunlukla söz konusu değil. Mesela, burada Budapeştede de kurumların, operaların, tiyatroların, herkesin maddi sıkıntısı var, yok değil; ama devletlerinden destek görüyorlar. Sanat, toplumun kendini ifade tarzı olduğu için, sanatın toplumun benliğini sergilemekte bir araç olduğunu düşünerek, devlet politikaları sanatı oldukça destekliyor. Gerçi ben sanatın emekliliği olduğuna inanmıyorum. Yaşı gelmiş, kendilerinin sahne üzerinde performansları ile değil, artık kendi köşelerinde üretkenliklerini belli ölçüde devam ettirebilecekleri kanısında olan kişiler, evlerine geçtikleri zaman standartlarını sürdürebiliyorlar. Ülkemizde ise yaşam standartları çok zor. Ne yapabilir bir sanatçı emekliliği geldiği zaman? Ne şartlarda yaşayabilir? Eğer devlet, vatandaşının önceliğini, yaşam standartlarını önemser ise, sanata ve insana yatırım yaparsa, o zaman kadro sorununun kalacağını sanmıyorum. Tulû İçözü, 1 -15 Temmuz 2002 tarihleri arasında Budapeştede, Liszt Akademi ve Budapeşte Operası tarafından düzenlenen Majk Müzik Festivaline katıldı. Magda Nador, Keönch Boldizsar, Denes Gulyas ve Krisztina Laki ile masterclass çalışmaları yaptı. Festivalin kapanış konserini, farklı ülkelerlerden seçilen 15 kişi arasına girerek Festival kapanış konserini gerçekleştirmeye hak kazandı. Ferenc Nagy yönetimindeki Budapeşte Opera Orkestrası eşliğinde Mozartın Figaronun Düğünü operasından Cherobinonun Voi che sapete aryasını seslendirdi. Opera sanatının dünyada kan kaybettiği yolunda görüşler olduğunu söylediğimde, sanatçı, umudunu farklı örneklerle dile getirdi ... ... Operanın kan kaybettiğini düşünmüyorum. Budapeşte Operasının sabah 11.00 matinelerine gittiğinizde, Madame Butterfly seyreden 7-8 yaşında, 10 yaşında, smokinlerini, tuvaletlerini giymiş kızlı erkekli çocukları görüyorsunuz. Sabah 11.00 matineleri bir operacı için oldukça zor performanslar. Biz nasıl ki ülkemizde çocuk oyunları oynuyorsak, onlar da çocuklara Madame Butterfly oynuyorlar. Bu tamamen genç kuşaklara yatırım oluyor. Çocuklar da tuvaletlerini, smokinlerini giyip Operaya geliyorlar. O dünyayı üç saat, dört saat uyumadan, sıkılmadan, birbirleriyle konuşmadan seyrediyorlar. Ben, böyle aşk aşılanan nesillerin bu sanatı öldürmeyeceğini, bu sanatı yaşatacağını düşünüyorum. Daha güzeli, örneğin burada, piyano sanatçısı Schiff Andras, sezon başında her çarşamba saat 12.00de çocuklara özel performanslar gerçekleştiriyordu. Bir sonat çalıyor ve çocuklara her ölçüyü açıklıyor. Niçin burada bu nota? Niçin burada bu armoni? Anneler, babalar, okullar, çocukları özel olarak bu dinletilere getiriyorlar ve sanatı algılamalarını sağlıyorlar. En azından dinledikleri zaman, dinledikleri müziğe yabancı yetişmiyor çocuklar. Kültürler böyle verildiği sürece, ben dünyada sanatın varlığının yeryüzünden silineceğine inanmıyorum. Günümüzün, finansal problem adı altında hayatımıza yerleşen materyalizmi, tabi ki Opera Evleri ve büyük prodüksiyonların başlıca sorunu. Bu sanat kurumları yazık ki yaşamın kaynağı haline gelmiş para fikrine karşı dirençlerini kaybetmeme savaşı içindeler. Ben bu büyük savaşı, daima sanatın kazanacağına inanıyorum. Türkiyede Opera, halka sevimsiz gösterilen bir sanat. Ulaşılması, izlenmesi zor bir sanat olarak sunulur Opera ... ... Halkımıza sanat sevgisi veriliyor mu? Son dönemde insanlarımız televizyon başında, kendilerinin olmayan hayatlarda, kendilerini arıyorlar. Halk, sanatın ne ifade ettiğini veya sanatın kendilerini nasıl ifade edebileceğini bilmiyor. Biz toplum olarak genelde sanata yabancıyız. Temelinde farklı bir kültür yapısı taşıyan Opera sanatına da daha yabancıyız. Beni üzen nokta, bana hangi sanat dalıyla uğraşıyorsunuz? diye sorulduğunda, opera şarkıcılığı, diyorum. Ha, bağırıyorsun yani! cevabı almak, beni çok yoruyor açıkçası. Sanatın bağırmak olarak nitelendirilmesi, bizim nesillerimize yeteri kadar veremediğimiz eğitimden kaynaklanıyor. Opera sanatı çoğunlukla ülkemizde bağırmak olarak algılanıyor. Fakat bu noktada kurumlar suçlu değiller. Türkiye Cumhuriyetinin başta sanata ve sanatçıya daha çok destek olması gerekiyor. Opera Evleri açıp halka sanat aşılamadan, kurumların çabası ile, sanatın vatandaş tarafından sevilmesi beklenemez. Klasik sanatların, sergilerin, sanat arayışlarının daha çok desteklenmesi gerekiyor ki toplum, kitap okumaya, tiyatro seyretmeye, opera dinlemeye, yeni sanatları araştırmaya yönelsin. Böylece, Opera Evleri de daha mutlu bir üretime geçebilirler. Tulû İçözü, 2003 - 2004 öğrenim yılında beraberinde yarıştığı 60 kişi içinden seçilerek öğrenim görmeye hak kazanan tek öğrenci olarak Budapeşte Ferenc Liszt Müzik Akademisi yüksek lisans Lied ve Oratoryo programında ihtisas yapmaya hak kazandı. Eğitimini Budapeşte Ferenc Liszt Müzik Akademisinde sürdürüyor. |
|||||||||
... Budapeştede olmaya karar vermek kolay olmadı tabi. Çünkü, bütün hayatımın düzenini değiştirmem gerekti. Ama çok zevkli bir karardı. Yeni bir kültürle tanışmak, farklı bir dil öğrenmek, ilk bakışta çok yabancı, sonradan iyi dost olan diğer kültürün insanları ile beraber olmak, hayata farklı açılardan bakmak, insanın kendine, hedeflerine daha özgür ve değişik açılardan yaklasmasi , yeri geldiği zaman kendine daha eleştirel bakabilmesi, bunların hepsi cazip fikirler... Bunları insanın bire bir yaşayabilmesi için bence ortamını değiştirmesi gerekiyor. İnsanın ülkesini değiştirmesi, farklı bir kültürün içinde varolmaya çalışması, onu geliştirmeye daha çok yönlendiriyor. Dolayısıyla, bana çok cazip geldi. Tabi bu kararımda, buradaki hocamın, Gulyas Denesin beni Budapeşteye yerleşmek konusunda cesaretlendirmesinin çok büyük katkıları var. Gulyas Denes, Budapeşte Devlet Operasında solist ve Macaristanın önemli bir opera sanatçısı. Tanıdığıma çok mutlu olduğum, 23 yaşımdan itibaren beni yapıcı yönde eleştiren, daima destekleyen, gençlere verecek düşünce ve eleştirileri ile önemli bir hoca ve iyi bir dost. Çok güzel bir sözü vardır bana; birşeyi deneyeceğim zaman, Deneme! Yap! der. Bu benim için çok önemli bir kazanım: deneme, yap felsefesi. Budapeştede yaşam koşullarının zorluğu üzerine konuştuk bir süre. Sanatçımıza orada bursla mı okuyorsunuz diye bilmeden sorduğumda, insanın içini acıtan, yüreğini burkan sözler işittim. Duyduklarım karşısında, utandım. ... Hayır bursla okumuyorum. Budapeştede ilk yılımı bir sanatseverin yardımıyla okudum. Bu yıl kendi imkanlarımla okumaya devam ediyorum. Önümüzdeki sene için çeşitli arayışlarım var açıkçası. Ama ne gibi olanaklar yaratacağım; tartışma konusu. Olanaksızlıklardan hiç yüksünmüyorum açıkçası. Şarkı söylemek için vücudumu ve ruhumu diğer dünyaya her açışımda, doyuyorum ben. Yaşadığım haz ile kıyasladığımızda maddi doyumsuzluklar hiçbir zaman beni yıldırmıyor. Genç sanatçılar yetiştiriyoruz, genç beyinler yetiştiriyoruz. Konservatuarlarımız gerçekten dolup taşıyor. Gerçek anlamda sanata çok büyük bir ilgi var. Peki, bu insanlar ne kadar destekleniyorlar Türkiye Cumhuriyeti tarafından? Ben dosyamı, maddi imkansızlığım nedeni ile gerekli mercilere ilettiğim zaman bizim elimizde 600 tane böyle dosya var cevabı aldım. Ya da hiç cevap alamadığım başvurularım da oldu. Benim için bu umursamazlıklar üzücüydü. Çünkü, 600 tane genç beyin, 600 tane Türkiye, başvuruda bulundu kendi Cumhuriyetine. Sanırım, kendi içimizdeki bölünmelerden dolayı, bir takım şeyleri unutuyoruz biz. Gençler bu bayrağı ne kadar taşıyabilirler veya ülke nasıl kalkınabilir bu gençlerle? Bir gencimiz dışarıda gelişimini tamamladığı zaman, onun dışarıda olması ülkesine ne kadar büyük bir katkıda bulunur? Bunun cevabı, 600 tane dosyadan biri de sizsiniz, kusura bakmayın ama bu, ülkemiz için sıradan değil... Bunun cevabı, ne yapabilirizdir; bunun cevabı, biz bu gençleri Türkiye olarak nasıl destekleyebiliriz olmalı bence. Tulû İçözü, Budapeştede konserler veriyor, ayrıca bu yıl Merlin Tiyatrosunda Carlos Roderonun yönettiği Javier Tomeonun Operadaki Sır oyunundaki performansı ile övgüler aldı. 22 Mayısta Ferenc Liszt Müzesinde Mozart, Schubert, Brahms, Grieg, de Falla, Şostakoviç, Muammer Sun ve Brittenın eserlerinden oluşan konseri için yoğun bir çalışma temposu içinde şu sıralar. |
|||||||||
... Carlos Rodero, Budapeştede isminden övgü ile söz ettiren, çalışmaya ve üretmeye asla doymayan İspanyol asıllı bir yönetmen. Tanışmamız hoş tesadüflerle oldu. Beraber çalışmamız, yaptığım iki saat süren dinletiye dayanıyor. Her önerdiğim parçada yeni bir gülümseme ile iki saat nasıl geçti doğrusu anlayamadık. Oyunun ana karakterinde, her Opera sanatçısının içinde kendisi ile savaşan bir benlik var. Olmak istediği ideal ve şimdi. Alter-Ego, kariyerinin zirvesinde bir opera sanatçısının kendi benliğinde yaşadığı iç çatışmalarının, korkularının, kâbuslarının, sahnedeki diğer yüzü. Benim için bu rolü canlandırmak çok farklı ve güzel bir deneyim oldu. Çok değişik bir karakterdi, çalışmaktan çok zevk aldım. Önümüzdeki sezon, oyun devam edecek gibi görünüyor. Merlin Tiyatrosu ile yeni anlaşmalar var. Aynı rejisörün bana getirdiği çeşitli yeni teklifler de var. Umarım oyun devam eder ve Alter-Ego ile tekrar buluşuruz. Söyleşimizin sonlarına doğru sanatçının hedeflerini, ideallerini konuştuk. Hedefim, açılabildiğim kadar uzaklara açılıp, güzel şarkı söyleyebilmek. Sanatı olabildiğince iyi ifade edebilirsem eğer, çok mutlu olacağım. Eğitimimi burada sürdürmek istiyorum. Tadabileceğim ölçüde yurtdışı deneyiminin, bu sanat dalında beni o ölçüde geliştireceğine inanıyorum. Hedeflerim arasında, olabildiğince dil öğrenmek var. Kişiyi diğer kültürlere daha yakın kıldığı gibi, Opera sanatı ve yapmayı hedeflediğim kariyer adına da başlıca şartlardan biri olarak düşünüyorum. Bir dil biliyorum, Macarca çalışıyorum, İtalyanca ve Almanca altyapım var, o dillerimi de geliştirmek için elimden gelen çabayı gösteriyorum. Bu yaz, burada kalmaya çalışıyorum, önümüzdeki yıl da eğitimime devam etmek istiyorum. Amacım, Nisan 2006da Budapeşte Devlet Operasının açacağı odisyon (seçmeler). Hedefim, Budapeşte Opera Stüdyosu. Tabi bunun için çok ağır şartlarda çalışmam gerekiyor. Ama maddi durumum elverdiği sürece, burada kalmaya devam etmeyi arzuluyorum. Türkiyede Operada performans sergilemek benim için en büyük mutluluk olur. Fakat burada hocamla çalışmaya devam etmek, sanatı diğer yönleri ile algılamaya, kendi içimde gelişmeye, araştırmaya, daima farklı yönler sunmak için yeni adımlar atmaya ihtiyacım var; sanatı yaşam tarzı olarak benimseyen herkes gibi... Budapeşte buna elverişli bir ortam ve sayısız olanak sunuyor bu konuda. Ben de şartlarım elverdiği sürece burada kendi içimde sanatı araştırmaya devam edeceğim. Türkiyede performans sergilemek için çeşitli projelerim de var. Burada çeşitli girişimlerim var; buradaki müzisyenlerle birlikte kendi ülkemde bir performans sergilemek gibi. Hiçbir zaman üllkemi unutmuyorum, ülkemi seviyorum. Dolayısıyla buradayım. Bir Macar şair Budapeşte için sekizde bir Cennet demiş, Tulû İçözü ise, bu kenti sanatı her köşebaşında yakalayabileceğiniz bir sanat şehri olarak tarif ediyor. Budapeştede olduğum sürece, sanatı daha çok yaşayabilmek için bir gün daha borç istiyorum Tanrıdan. Bu sözlerle bitirdi söyleşimizi. Tulû İçözü niteliğinde sanatçılar, 40 yılda bir gelirler dünyaya. Yeteneklerini geliştirmek için uygun koşullar yaratılırsa, kimse tutamaz artık onları. Tulû İçözü birkaç yıl sonra dünyanın sayılı Opera salonlarında seyircilerini büyülediğinde, o salonlardan taşıp Türkiyeden duyulduğunda alkış sesleri, şimdi sanatçısına sahip çıkmayarak onu sıradan bir dosya olarak gören (kültür-sanata yön veren) devlet mercileri nasıl hissedeceklerdir kendilerini? Utanacaklar mı o gün? | |||||||||
İLGİLİ HABERLER İÇİN TIKLAYINIZ |
|
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||