 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
  'Bütçe yarınları kurtarmak için' Oral: Memura %10 zam geliyor Faizden yatırıma kaynak kalmıyor Derviş, dış kaynak için İtalya'da 'Tasarruf önlemleri bayramdan sonra' |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Türkiye’nin 2002 yılı makro ekonomik hedefleri, sosyal ve ekonomik sektörlerle ilgili hedef ve politikaları belirleyen 2002 Yılı Programı, Resmi Gazete’nin bugünkü mükerrer sayısında yayımlandı. Programa göre, Türkiye’nin gayri safi milli hasılasının (GSMH), gelecek yıl yüzde 4 oranında büyümesi öngörüldü. Söz konusu büyüme esas olarak 2001 yılında önemli ölçüde gerileyen yurt içi talepteki artıştan kaynaklanacak. Bu yıl reel olarak yüzde 20 oranında değer kaybeden Türk Lirası’nın 2002 yılında yüzde 7-10 aralığında değer kazanması, bankacılık kesiminde yaşanan olumsuzlukların giderilmesiyle birlikte mali kesimle reel kesim arasındaki ilişkilerin giderek normalleşmesi ve tüketici güveninin sağlanması büyümede önemli rol oynayacak. Büyüme hızı, tarım sektöründe yüzde 2.5, sanayide yüzde 4.1, hizmetler sektöründe ise yüzde 4.3 olacak. 2002 yılında kamu tüketimi yüzde 1.5, özel tüketim yüzde 3.6 oranında artacağı tahmin ediliyor. Kamu sabit sermaye yatırımları yüzde 7.7 oranında gerileyeceği 2002 yılında, özel sabit sermaye yatırımları ise yüzde 2 oranında artacak. Böylece toplam sabit sermaye yatırımlarında yüzde 0.5 artış sağlanması öngörülüyor. 2002’de yıl 12 aylık TEFE artış hızının yüzde 31, TÜFE artış hızının da yüzde 35 olmasını hedefleyen program uyarınca, yıllık ortalama TEFE artış hızı yüzde 45.6, TÜFE artış hızı yüzde 46.4, GSMH deflatörü de yüzde 46 olacak. Gelecek yıl, ithalatın 32 milyar dolar, ihracatın da 45.5 milyar dolar civarında gerçekleşeceği, bu yıl 5.5 milyar dolar olması beklenen dış ticaret açığının gelecek yıl 8.4 milyar dolar olarak gerçekleşeceği tahmin edildi. Turizm gelirlerinin gelecek yıl artış eğilimini koruyarak 8.4 milyar dolar olması, işçi gelirlerinin ise 3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu gelişmeler sonucunda, gelecek yıl cari işlemler fazlasının 116 milyon dolara ulaşması, GSMH’ye oranının yüzde 0.1 olması hedefleniyor. BÜTÇE HEDEFLERİ Programa göre 2002 yılında özelleştirme hariç bütçe gelirlerinin GSMH’ye oranının, 2001 yılına göre 1.1 puan azalarak yüzde 25.3 olması bekleniyor. Gelecek yıl vergi gelirlerinin GSMH’ye oranının, bir önceki yıl seviyesine yakın olarak yüzde 20.6 düzeyinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Özelleştirme faaliyetlerinden konsolide bütçeye gelir transferi öngörülmediği gelecek yıl, toplam bütçe gelirlerinin GSMH’ye oranının, bu yıla göre 1.8 puan azalarak yüzde 25.3 olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Konsolide bütçe faiz dışı harcamalarının GSMH’ye oranının bu yıla göre 0.6 puan azalarak yüzde 19.7 düzeyinde gerçekleşmesi hedeflendi. Alınacak tedbirlerle bu yıl yüzde 22 olması beklenen faiz ödemelerinin GSMH’ye oranının, 2002 yılında yüzde 15.3’e gerilemesi bekleniyor. Faiz dışı harcamalarda ve faiz ödemelerinde beklenen düşüş sonucunda 2002 yılında toplam bütçe harcamalarının GSMH’ye oranının, 2001 yılına göre 7.2 puan azalarak yüzde 35 seviyesine gerilemesi öngörüldü. Bu gelişmeler sonucunda bu yıl yüzde 15.1 olması beklenen konsolide bütçe açığının GSMH’ye oranının, 2002 yılında yüzde 9.6’ya düşürülmesi hedefleniyor. Bu yıl yüzde 15.4 olacağı tahmin edilen kamu kesimi borçlanma gereğinin GSMH’ye oranının, 2002 yılında yüzde 8’e düşürülmesi benimsendi. Faiz ödemeleri ve özelleştirme gelirleri hariç tutulduğunda 2002 yılında toplam kamu kesimi dengesinin GSMH’nin yüzde 6.6’sı oranında (Türk Telekom dahil) fazla vermesi hedeflendi. PROGRAMIN TEMEL AMAÇLARI Programla 2001 Şubat krizi sonucunda tekrar yükselme eğilimine girmiş olan enflasyonu düşürmek, hızla artan borç stokunu sürdürülebilir bir seviyeye indirmek ve daralan ekonomiyi tekrar büyüme ortamına kavuşturmak amaçlanıyor. Kamu kesimi harcamaları kontrol altında tutularak faiz dışı kamu dengesinde sağlanan fazlanın daha artırılması ve enflasyonla uyumlu gelirler politikası takip edilmesi maliye politikasının temel amacı olacak. Para politikası, fiyat istikrarı nihai hedef alınmak suretiyle, kur politikası da spekülatif hareketleri önleyecek biçimde uygulanacak. Makroekonomik istikrarı sürekli kılacak ve ekonominin etkin, esnek ve verimli bir yapıya kavuşmasını sağlayacak olan tarımsal destekleme, sosyal güvenlik, özelleştirme, kamu mali yönetimi ve şeffaflık konularında başlanılan yapısal reformlar hızla sonuçlandırılacak. Kamu yatırımlarında temel amaç, mevcut sınırlı kaynaklar da dikkate alınarak toplumun ihtiyaç duyduğu acil ve öncelikli hizmetlerin bir an önce sağlanması olacak. Bu amaç çerçevesinde, kaynakların daha rasyonel kullanımı gerekliliği de göz önünde bulundurularak, kamu yatırımlarının planlanması ve uygulanmasında etkinlik sağlamak suretiyle projelerin ekonomik büyümeye ve buna bağlı olarak sosyal refaha sağlayacağı katkıların en yüksek düzeye çıkarılması hedeflendi. Ayrıca yerel yönetimlerin mali yapısı da güçlendirilecek. Üretim planlamasıyla tarımsal ürün deseninin arz-talep dengesine göre, ürün fiyatlarının ise dünya fiyatları da dikkate alınarak serbest piyasa şartlarında oluşması sağlanacak. Sosyal sigorta kuruluşlarının idari ve mali etkinliği artırılacak, norm ve standart birliği sağlamak için temel esaslar belirlenecek, gelirleri artırıcı ve giderleri azaltıcı düzenlemeler yapılacak. Özel sağlık ve hayat sigortaları mevcut sosyal sigorta sistemine ilave ve isteğe bağlı bir sistem olarak desteklenecek. İşsizlik sigortasına ilişkin sigortalıların, demografik ve sigortalılıkla ilgili bilgilerinin toplanacağı bilgi sistemi kurulacak, gerek gelirlerin toplanmasında gerekse işsizlik sigortası yardımları ve hizmetlerinden yararlanmada sistemin sağlıklı bir şekilde çalışmaya başlaması sağlanacak. E-DEVLET KURMA SÜRECİ E-devlet kurma sürecinde, sosyal güvenlik bilgi sistemi, vatandaşlık numarası, vergi numarası gibi diğer bilgi sistemleriyle uyumlu çalışacak bir şekilde tasarlanacak. Devletin ekonomiye doğrudan müdahale aracı olarak kitlerin, yönetimde özerk, kaynaklarını etkin kullanan, karlı, verimli, rekabetçi ve kamuya yük olmayan bir anlayışla faaliyetlerini sürdürmeleri temel amaç olarak benimsenirken, KİT’lerin kamu imtiyazlarını kullanırken mal ve işgücü piyasalarını bozucu faaliyetlerden kaçınmaları esas alınacak. ULAŞTIRMA-HABERLEŞME VE ENERJİDE ÖZELLEŞTİRME Özelleştirme hedeflerine ulaşmak amacıyla, kamu sermayesinin belirleyici olduğu ulaştırma-haberleşme ve enerji sektörlerinde serbestleşmeye gidilerek, özel sektör katılımının sağlanmasına yönelik düzenlemelere devam edilecek. Ancak, yap-işlet-devret, yap-işlet ve işletme hakkı devri gibi finansman modelleri yeniden gözden geçirilerek bu modellerin rekabeti engelleyici, kamuya yüksek maliyetler getirici ve muhtemel yükümlülükleri artırıcı uygulamalara yol açması önlenecek. Mali sistem kurumlarının rekabet gücüne sahip, mali yönden güçlü ve uluslar arası standardlara uygun bir yapıya ulaşması temel hedef olarak kabul edilirken, bu hedefin sağlanabilmesi için bankacılık sisteminde uygulanmakta olan yeniden yapılanma programına hızla devam edilecek. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
