Irak geri dönüyor

Irak geri dönüyor

Irak, uluslararası tecritten kurtuluyor. Komşularıyla arası düzeliyor, Bağdat’a bir ayda 26 uçak indi. İlk kez bir zirveye katılıyor. Bu arada Venedik’te petrolün devleri bir toplantı yaptı. “Petrol fiyatları böyle yüksek kalsın” dediler.

Levent Gürses


20 Ekim— Petrol fiyatları artıyor, İsrail - Filistin çatışması çok kanlı bir biçimde yeniden alevlendi, Suriye’nin yeni, genç lideri daha aktif rol almanın peşinde, Türkiye, sözde Ermeni Soykırımı Yasa Tasarısı nedeniyle çeşitli kozlarını oynamayı gündeme getirdi. Ortadoğu bu aralar epey karışık.

			Ancak, aradan sıyrılan bir ülke var: Irak... Uluslararası tecritten sıyrılıyor ve Irak halkını 10 yıldır kasıp kavuran BM ambargosu yavaş yavaş deliniyor. Siyasi analistler, Ortadoğu’daki Filistin - İsrail çatışmasından ve ABD’nin İsrail’e verdiği düşünülen destekten dolaylı da olsa en karlı çıkan liderin Saddam Hüseyin olduğunu savunuyorlar. Washington merkezli Petroleum Finance Corp. Irak’ın son aylarda diplomatik tecriti ağır ağır azaltarak başarılı bir biçimde geri dönüş stratejisi uyguladığını belirtiyor. Peki neler oluyor? Irak’ın geri dönüşü, tecritten kurtulması derken neler kasdediyoruz? İLK KEZ ZİRVEYE KATILIYOR 1991 yılından bu yana ilk kez Cumartesi günü Kahire’de yapılacak Arap zirvesinde Irak da temsil edilecek. Saddam’dan sonra ülkenin en güçlü iki adamı; Devlet Başkanı Yardımcısı İzzet İbrahim ve Başbakan Yardımcısı Tarık Aziz Irak’ı temsil edecek. KOMŞULARLA ARASI DÜZELDİ Irak’ın belki de son zamanlardaki en önemli kazançlarından biri Suriye, İran ve Türkiye gibi komşularıyla arasının düzelmesi oldu. Komşular arasındaki yakınlaşmayı bütün Ortadoğu uzmanları yakından izliyor. Uzmanlara göre, Tahran ve Şam, Irak’ın bölünmesinin veya karışmasının kendileri için de kötü olacağını, olası bir değişikliğin de kendi çıkararı doğrultusunda olması gerektiğini anladılar. Bağdatlı yetkililer, geçen hafta İran Dışişleri Bakanı Kemal Harazi ile 1975’teki sınır anlaşmasını yenilemek üzere anlaştılar. Irak, bu sınırdan İran’a girerek 8 yıl süren savaşı başlatmıştı. Irak’ın Suriye ile olan ticareti de hızla artıyor. Ayrıca, Şam, Irak’ın tek ticari ilişki noktası olan Ürdün’ün Akabe limanının yerini almak üzere Akdeniz’teki limanlarını açmayı düşünüyor. İran, Ürdün ve Türkiye’den yapılan mazot kaçakçılığı da, BM yasağına rağmen Irak halkına nefes alma imkanı sağlıyor. SUUDİ ARABİSTAN BİLE SICAK Ayrıca, Irak’a yönelik politikasını halkının da baskısıyla gözden geçiren ülkeler arasında yüzü daha fazla ABD’ye dönük olan Suudi Arabistan ve Mısır da bulunuyor. Mısır, Irak ile ticaretini artırdığı gibi yaptırımların kaldırılması çağrısını sık sık yineliyor. Hatta Suudi Arabistan’ın, gizlice kendi topraklarından ABD uçaklarının güney Irak’a devriye uçuşlarının durdurulmasını istediği belirtiliyor. Ankara da, sözde Ermeni Soykırımı Yasa Tasarısı’nın ABD Temsilciler Meclisi’nden geçmesi halinde ABD’den benzeri bir talepte bulunacağını bildirmişti. BAĞDAT’A 26 UÇAK İNDİ Son bir ayda ilaç ve gıda yardımı amaçlı 26 uçak Bağdat’a indi. Aralarında Fransa, Rusya, Suriye ve Mısır’a temsilcilerinin de bulunduğu bu kervana Türkiye de katıldı. Biri nedense halen cezaevinde bulunan Murat Demirel’e ait Güven Air’a ait uçak olmak üzere ilaç ve gıda yardımıyla dolu iki yardım uçağı Türkiye’den gitti. Tabii bu yardımlar tamamen sembolik. 26 küçük uçak 22 milyonluk Irak’ın gıda ve ilaç ihtiyacını nasıl karşılar ki... Ayda 150 - 200 ton gıda gerekiyor. Bağdat’a gelen ilk büyük uçak, (Boeing 727) Suriye’nindi. Çarşamba günü gelen uçak gıda, ilaç değil, tohum ve gübre doluydu. Iraklıya “balık tutmayı” öğretiyorlar yani... GİYECEK ELBİSE KALMADI Irak halkının durumu gerçekten vahim. Elbise veya ayakkabı almak için, sınırlı olarak verilen yiyecekleri birbirlerine satıyorlar. Kıdemli bir memurun aylık maaşı sadece 2-3 dolar. Elektrik, su ve sağlık hizmetleri asgari düzeyde yürütülüyor. TÜRKİYE İÇİN ÖNEMLİ FIRSATLAR Ancak, Irak son 3 yıldır izin verilen miktarda petrol ihracatından 33 milyar dolar kazandı. Ambargonun kalkması durumunda altyapı sistemininin onarılması için gerekli olacak milyarlarca dolarlık ihalelere hazır olduğu belirtiliyor. Bu Türk işadamları için bir fırsat... TOSKAY DA GİDECEK Türkiye’nin Irak konusunda önemli bir atağı da, TOBB’un gelecek ay Bağdat’ta yapılacak fuara katılması olacak. Bir zamanlar İran’la birlikte en büyük ticaret ortağımız olan Irak’a işadamlarıyla birlikte Devlet Bakanı Tunca Toskay da gidecek. Toskay, “Yavaş yavaş uluslararası kararlara uymak kaydıyla ticareti, iktisadi ilişkilerimizi geliştirmek istiyoruz” diyor. Toskay’a göre, Irak’tan doğalgaz alımı da gündemde. Ama bunun için boru hattına ihtiyaç var... PETROL FİYATLARINI YÜKSELTİYOR Gelişmeler böyle. Petrol devlerinin yöneticilerinin de belirttiği gibi, Ortadoğu dünya barışı için büyük bir başağrısı, bir belirsizlik... Ancak, hafızaların da kuvvetli olması lazım. Çünkü, her an her şey değişebilir. Çünkü, petrol burada... İran, Irak, Suudi Arabistan, Kuveyt ve Abu Dhabi tüm dünyanın ihtiyaç duyduğu petrolü sağlayabilir. Ancak, bölgede sürekli kriz ve belirsizlik var. Bu da petrol fiyatlarını yükselmesine neden oluyor. PETROL DEVLERİNİN TOPLANTISI Bu sözleri söyleyenler, Exxon-Mobil, Royal Dutch Shell, BP Amaco gibi devlerin yöneticileri. Geçen haftasonu İtalya’nın Venedik kentinde bir toplantı yaptılar. International Herald Tribune’un Yayın Yönetmeni David Ignatius da oradaymış. “Köşesinde” Venedik’te konuşulanları anlattı. FİYATLAR 35 DOLARDA KALMALI Yazdığına göre, petrol devlerinin ilginç görüşleri var: Eğer petrol endüstrisi varil başına 35 dolarlık fiyatın sürdürülebilir olduğuna karar verirse, yatırım yapacaklar, yeni alanlardan çıkacak petrolle arz artacak. Ve fiyatlar gelecek birkaç yıl içinde hızla düşecek. Ama eğer fiyatların 35 dolarda kalıcı olduğuna karar veremezlerse, yatırım yapmayacaklar ve fiyatlar sürekli yüksek kalacak. Ortadoğu’ya bağımlılık devam edecek, kriz çıktıkca fiyatlar artacak vs.. İşte böyle, isteyen istediği bağlantıyı kurabilir, istediği analizi yapabilir... Belki de hiçbir bağlantı yok...

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın