| | | | Hükümetin 2003 büyüme hedefi yüzde 5 olurken; CNBC-e’nin yaptığı ankette GSMH ve GSYİH’nin yüzde 5.3 artması öngörülmüştü. Gayri Safi Milli Hasıla yılın son çeyreğinde yüzde 7.2 artış gösterirken, GSYİH ise yüzde 6.1 yükseldi. 2003 genelinde GSMH ise cari fiyatlarla 356 katrilyon 680 trilyon 888 milyar liraya yükseldi.
İNŞAAT SEKTÖRÜ TOPARLANDI
İmalat sanayiindeki büyüme yılın dördüncü çeyreğinde yüzde 10’a ulaşırken, toplam imalat sanayi üretiminde kamunun payı yüzde 24.5 düzeyinde gerçekleşti. Geçen yılın ilk üç çeyreğinde yüzde 10’un üzerindeki oranlarda daralan inşaat sektöründe son çeyrekte yüzde 1.3’lük bir artış kaydedildi.
Diğer yandan, iç talebin göstergesi konumunda olan özel nihai tüketim harcamalarında özellikle son çeyrekte görülen yüzde 10.3’lük artış, gelecek dönemdeki büyüme projeksiyonlarını destekledi. Bu dönemde kamu sektörü yatırımları yüzde 5’lik, özel sektör yatırımlarında ise yüzde 30.1’lik gelişme gösterdi.
ÖZEL TÜKETİM HIZLANIYOR
Harcama gruplarına göre gelişme hızlarına bakıldığında, sabit fiyatlarla özel nihai tüketim harcamalarında, geçen yılın son çeyreğinde yüzde 10.3, yılın tamamında ise yüzde 6.6 artış kaydedildi.
Devletin nihai tüketim harcamaları ise yılın son çeyreğinde yüzde 4.2, yılın tamamında da yüzde 2.4 azaldı. Gayri safi sabit sermaye oluşumunda, 4. üç aylık dönemde yüzde 19.2, yılın tamamında ise yüzde 10 artış oldu. Mal ve hizmet ihracatı, son çeyrekte yüzde 16.9, yılın tamamında yüzde 16, mal ve hizmet ithalatı ise son 3 ayda yüzde 33, yılın tamamında yüzde 27.1 arttı.
Ekonomistler ne diyor?
Ekonomistler, büyümedeki ciddi artışın sanayi üretimindeki güçlü performans yanında ihracatın 50 milyar doları aşmasının yarattığı olumlu etkiden destek bulduğunu ifade ettiler. Uzmanlar, büyüme verilerine ‘çok olumlu’ nitelendirmesinde bulunurken; orta ve uzun vadede kurdan kaynaklanan risklerin bulunduğuna işaret ettiler.
Yatırım bankası Morgan Stanley’den Gelişmekte Olan Piyasalar Direktörü Riccardo Barbieri, düşük enflasyon ve Türk Lirası’ndaki değerlenmenin büyümenin tahminlerin ötesinde olumlu çıkmasına neden olduğunu belirtti. “Yatırım ikliminin iyileşmesi ve yabancı sermayeyi özendirici uygulamaların hızlanması, güçlü büyüme rakamlarının sürdürülmesi için şart” diyen Barbieri, dış konjonktürün değişmesiyle yabancı sermaye girişlerinin Türkiye için öneminin artacağına dikkat çekti.
Yatırım bankası West LB’den Ekonomist Gregory Kronsten de, sanayi üretimindeki güçlenme ve enflasyondaki düşüşün verdiği güçle yakalanan büyüme ivmesinin borçlanmadaki görünümü de iyileştirdiğini ifade etti. “Borçların sürdürülebilirliğine yönelik endişeler büyüme verileri ardından daha da zayıfladı. Hükümetin vergi gelirlerini yükseltmeye yönelik attığı adımlar olumlu bir görünüm oluşturuyor” diyen Kronsten, büyüme verilerine tepkinin sınırlı kalmasını İsviçre’de sürdürülen Kıbrıs’la ilgili görüşmelere bağladı.
Yatırım bankası Credit Agricole Indosuez’in Gelişmekte Olan Piyasalar Başekonomisti Adam Slater da, sabit sermaye yatırımı ve özel tüketimdeki hızlı yükselişin dış dengede görünümü bozduğunu kaydetti. Slater, hızlı büyümenin orta vadede döviz kuru riskini de beraberinde getirebileceğini vurguladı.
Cari fiyatlarla Gayri Safi Milli Hasıla 2002 yılında 275.03 katrilyon lira olurken, kişi başına düşen milli gelir 2 bin 598 dolar düzeyindeydi. | |
'Ekonomik programdan sapma yok'
Bankaların kara tahtaları siliniyor
