| | | | 1. Karlar beklenenden iyi çıktı—-Eyvah, ekonomi ısınıyor, sene sonunda gök başımıza düşecek——SAT
2. Karlar beklenenden kötü çıktı: Eyvah, ekonomi durgunluktan bir türlü kurtulamıyor——SAT
Şimdiye kadar insanlık tarihinde-ki mali spekülasyon tarihiyle aynıdır- karların hiç beklendiği gibi çıktığı olmadı, ama varsayalım ki öyle oldu, yine SATacaklar. Çünkü, bu sefer bono cephesinde 23 Ağustos korkusu var. Korkunun olduğu bonocuların davranışından belli, çünkü ortada fol yok yumurta yokken, bono faizleri hafta içinde yükseldi.
Malum, Hazine 23 Ağustos’da 4 katrilyonun üstünde bir itfa yapacak. İtfa olacak kağıtta yabancı kurumsal yatırımcıların payının yüzde 25-40 civarında olduğu söyleniyor. Korku ve dehşet senaryosu şu: Bu ekonomik-politik ortamda yabancı Türkiye’deki pozisyonlarını roll-over etmez (yenilemez). Kağıttan çıkar, dövize döner, evine gider. Tabii, dövizde çıkış olunca, TCMB rezervleri düşer, kısa vadeli faizler artar, bonoya satış gelir.
Tabii, yüzyıllar boyunca Batı insanını anlamamış, ve hala anlamamakta israr eden bir ırk olarak muhtemelen çoğunun yüzünü görmediğimiz “yabancı yatırımcılar” konusunda bu denli kendinden emin konuşmamız biraz şaşırtıcı.
ALTERNATİF SENARYO
Ben size bir de alternatif senaryo üreteyim: TCMB kuru gelecek sene Haziran sonuna değin sabitlemiş, yani devalüasyonu biliyoruz, takriben kümülatif yüzde 12’ler civarında olacak. Her hafta -bunların çoğu bu PORTAL’da da yayınlanıyor -yabancı yatırım bankalarının araştırmaları yayınlanıyor, kimsenin politik veya ekonomik ortamdan ciddi bir kaygısı yok. Hatta yayınlanan araştırmaların büyük çoğunluğu “Türkiye—-OK” diyor. Şu andaki faizlerle dolar getiri yüzde 17 civarında ki, dünyada az bulunur. Ya yabancı yatırımcı piyasadan çekilmek yerine, pozisyonlarını artırırsa?
Samimi olmak gerekirse, bu senaryoda en az ilk bahsettiğim dehşet senaryosu kadar geçerli, daha olası değil. Bir çok yabancı yatırımcı gelecek sene Haziran sonunda kur serbest bırakıldığında TL’de bir dalgalanmadan korktuğu için yeni pozisyon almayacak, ama bir yandan da getiri dürtüsü ile pozisyonlarını büyük ölçüde yenileyecek. YANİ: 24 Ağustos sabahı dünyanın pek değişmediğini göreceğiz.
Türk insanı olarak ifrat ve tefrit arasında ring seferi yaparız. Onun için 23 Ağustos sendromunun başka boyutlarını da size nakletmek zorundayım. Bir aşırı iyimser boyut var. Aslında bu tarafını yazmaya gerek yok. Çünkü şu anda Türkiye’de o kadar az iyimser insan var ki, vallahi Caretta kaplumbağası gibiler, korumakta fayda var. Ama, ne yapalım, gerçekçi olmak zorundayız.
DÖVİZE YÖNELİM ZOR
Bu nesli tükenmek üzere olan iyimser millet, 23 Ağustos’da Hazine’nin net itfasının 2.2 katrilyon civarında olacağına değinip, bu paranın bonoya ve hisse senedine gideceğini düşünüyorlar. Tabii, öyle bir şey olmayacak. TCMB, hala bu piyasayı 5 milyar dolar civarında fonluyor. Açığa çıkacak paranın büyük kısmı TCMB’nin fonlamayı kısması ile dengelenecek. Yani, oradan bize çıtır olması ihtimali bayağı az. Yine aynı nedenden dolayı yerli oyuncuların da toplu halde bir dövize huruç hareketi zor.
Bence 23 Ağustos’a kadar bu panik ortamının devam etmesi daha olası. Ohhh, ne güzel, şu ana kadar ne para kazandıysak milet Mersin’e giderken biz tersine giderek kazandık. Biraz bono alalım yahu. Bono alamıyorsak, B Tipi fonlardan alalım. Elimizde hisse senedi varsa tutalım. Bütün bu korkular geçecek, ortada bir gerçek kalacak: Yeni Türkiye’de en iyi para kazanılacak yer Borsa. | |
Emine Uşaklıgil
