| | | | Gümüşhane’nin Kelkit ilçesine bağlı Sadak köyü sınırları içinde bulunan Satala antik kenti, kazı yapılarak gün yüzüne çıkarılmaya hazırlanıyor.
Antik kentte 150 yıldan beri kaçak kazıların yapıldığını söyleyerek Kelkit Kaymakamı Mustafa Çiçek, buradan çıkarılan birçok önemli eserin de yurtdışına kaçırıldığını belirtti. Kaymakam Çiçek, antik kentin geçmişinin Hitit dönemine dayandığını, ancak bugüne kadar antik kentle ilgili hiçbir yerli araştırmanın yapılmamış olduğunu ifade etti. Satala’da sadece 1874 yılında Trabzon İngiliz Başkonsolosluğu tarafından bir araştırma yapıldığını bildiren Çiçek, 126 yıl aradan sonra, 3 ay önce antik kentle ilgili çalışma başlatıldığını sözlerine ekledi. Bu çalışmalarla ilgili olarak rapor hazırlandığını kaydeden kaymakam, raporun tamamlanmasının ardından, bakanlık onayına sunulacağını açıkladı. Onaydan sonra da kazı çalışmalarına başlanacağını ifade etti. Çalışmalar için kaymakamlık bütçesinden 50 milyar lira ayrıldığını dile getiren Çiçek, kazılarda köy halkının çalışacağını söyledi.
Kaymakam Çiçek, köydeki yağmacılığı önlemek için giriş ve çıkışların kontrol altına alındığını belirtti. Antik kenti görmek için sadece uzmanların, zaman zaman da kaçakçıların köye geldiğini belirten Çiçek, her türlü tahribatı önlemeye kararlı olduklarını, bunun için de köylü vatandaşlarla işbirliği yaptıklarını anlattı.
HER KAZMADA ESER ÇIKIYOR
Kaymakam Çiçek, köyde yaşayan birçok vatandaşın antik kent nedeniyle mahkemelik olduğunu vurgulayarak “Vatandaş evine su getirmek için küçük bir kazı yapsa, madeni paralar veya başka eserler çıkıyor. Böyle olunca da ilgili makamlar olaya müdahale etmek, vatandaşlar da mahkemede uğraşmak zorunda kalıyor” diye konuştu. Bölgenin sürekli göç verdiğini hatırlatan Kaymakam, antik kentin kazılardan sonra ortaya çıkması halinde, burasının bölgenin tek antik kenti olacağını, dolayısıyla önemli bir turizm potansiyeli oluşacağını ve bunun da göçü önleyeceğini anlattı. Buranın tanıtımı için bir internet sitesi açtıklarını kaydeden Çiçek, antik kentin fotoğrafları ve tarihçesini öğrenmek isteyenlerin ‘Kelkitkaymakamlik.gov.tr’ adresinden kendilerine ulaşabileceklerini hatırlattı.
ANTİK KENTİN TARİHÇESİ
Antik devirde Satala ismini taşıyan Hitit, Asur, Makedonya, Roma, Bizans dönemlerinde önemli bir merkez olan Satala şehri, bugün sır ve güzellikleriyle toprak altında bulunuyor.
Antik şehirden bugüne kadar tarla açma çalışmaları sırasında köylüler tarafından çok sayıda tarihi eser çıkarılmış. Bunlardan en önemlisi Bronz Büst, yurtdışına kaçırılarak Londra’daki British Museum’a konulmuş. Kalıntılar arasında su kemeri, Nike Kabartmaları, mezar stelleri, sikkeler, yüzük taşları ve pişmiş topraktan yazıtlar yer alıyor. Buluntuların çoğunluğu da Bizans ve Roma dönemine ait.
Bulunan yazıların çoğunun Latince olduğu antik şehirde, Roma döneminden kalan taşların birinde, Büyük Covitianus’un karısı Julia için yaptırıldığı yazılı. Ayrıca erken Bizans döneminde tiyatro, agora ve bir saraydan çeşitli yapı kalıntıları bulunan şehirde, bunlar arasında motifli tuğlalar, frizler, sütun başlıkları, motifli taşlar yer alıyor.
| |
