Türk sinemasında ilkler

Türk sinemasının 88. yaşı kutlanırken bu güne kadar yapılmış 6 binden fazla film arasından Türk sinema tarihine damgasını vuranlar değerlendirildi.

14 Kasım— Fuat Uzkınay’ın, 1914 yılında Ayastefanos’taki Rus anıtı’nı yıkılırken görüntülemesiyle başlayan Türk sineması’nda, bugüne kadar 6 bin film çekildi. Türk sinema tarihinin gişe rekorunu, 3 milyon 302 bin izleyiciye ulaşan ‘Vizontele’ kırdı.

Türk Sineması, Türk insanının yaşamına girdiği 14 Kasım 1914 tarihinden bu yana geçen 87 yılda 6 bini aşkın filme imza attı. Fuat Uzkınay’ın 1914 yılında Ayastefanos’taki Rus Anıtı’nı yıkılırken kamerayla görüntülemesiyle başlayan Türk Sineması’nda, 1973 yılının sonuna kadar 3 bin 359 film çekildi. Bu dönemde 239 filmin çekildiği 1966 yılı rekora imza atarken, 1974-90 yılları arasında ise 2 bin 219 sinema filmi yapıldı. Sinemanın yaşadığı bunalım daha sonraki yıllarda kendisini hissettirirken, 1991 yılı çekilen 31 film ile sinema tarihinde yerini aldı. Türk Sineması, geçen 88 yılda 6 bini aşkın film üretti.

SİNEMADAKİ İLKLER

Ayastefenos Rus Abidesi

Fuat Uzkınay’ın, 14 Kasım 1914’te, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1. Dünya Savaşı’na girdiği günlerde, Ayastefanos’taki Rus Anıtı’nı yıkılırken kamerasıyla görüntülediği 150 metrelik belgesel, Türk sinema tarihinin ilk filmi olarak kabul ediliyor.
Yönetmenliğini ve senaryosunu Celal Esat Arseven’in üstlendiği “Koruyan Ölü”, 1917’de yurtdışında çekilen ilk film olarak tarihe geçti. İlk konulu film denemesi olan “Leblebici Horhor Ağa”nın çekimi ise, 1916 yılında başrol oyuncularından birinin ölümüyle yarım kaldı. Sedat Simavi’nin 1918 yılında çektiği “Alemdar Mustafa Paşa”, ilk tarihi belgesel film denemesi oldu.
Ahmet Fehim ve Fazlı Necip’in 1919 yılında yönetmenliğini yaptığı “Binnaz” adlı film, 55 lira ile dönemin en fazla hasılatını topladı. Aynı tarihte ilk komedi denemesi olarak çekimlerine başlanan ve yönetmenliğini İsmet Fahri Gülünç’ün yaptığı “Tombul Aşığın Dört Sevgilisi” adlı filmin çekimleri, çıkan bir anlaşmazlık nedeniyle yarım kaldı.
Şarlo filmlerin etkilerini taşıyan “Bican Efendi Vekilharç”, ilk “sinema tipi dizi” özelliğiyle tarihte yerini alırken, ilk korku film denemesi de 1953 yılında yönetmenliğini Mehmet Muhtar’ın yaptığı “Drakula İstanbul’da” idi.
Muhsin Ertuğrul’un “Halıcı Kız”ı, Atlas Sineması’nda gösterilerek, halk önüne çıkan “ilk renkli film” olarak kayıtlara geçti.
“Hollywood Rüyası” da, 1956’da Amerika’da yapılan ilk Türk filmi oldu.
Aydın Arakon’un yönettiği ve Neriman Köksal’ın başrolde oynadığı “Fosforlu Cevriye” ile, bol bol argolu filmlerle birlikte “külhanbeyi tipli kadın kahramanlar” dönemi 1959 yılında başladı.
Zeynep Değirmencioğlu’nun rol aldığı “Ayşecik” adlı filmle 1960 yılında “çocuk yıldızlı filmler” dönemi başlarken, 27 Mayıs 1960’tan sonra sinemadaki “toplumsal gerçekçilik” akımını yansıtan ilk film Metin Erksan’ın “Gecelerin Ötesi” oldu.

“1960 HAREKATI”NIN ETKİLERİ

Ertem Gönenç’in “Karanlıkta Uyananlar” adlı filmi 1964’te yapıldı ve ilk işçi hareketi, grev filmi oldu. Önce sansüre takılan film, daha sonra izleyiciyle buluştu. Yine aynı yıl Halit Refiğ’in “erotizm” denemesi yaptığı, erotik simgelere yer verdiği film de “Şehrazat”tı.
“Tehlikeli Adam” adlı film 1965 yılında çekildi. Bu film konusuyla “gecekondu sinemasının” başlangıcı olarak kabul edilirken, 1970’deki “Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler” ile “masal filmleri” dönemi başladı. Türk Sineması’nın “Batman”ı 1973’te çekilirken, tamamen doğa içerikli olan ve 1993 yılında yapılan “Manisa Tarzanı” ise ilk çevre filmi özelliğini taşıdı.

KADIN OYUNCULAR DÖNEMİ
Halide Edip Adıvar’ın “Ateşten Gömlek” adlı romanından, aynı isimle Muhsin Ertuğrul tarafından 1923 yılında beyazperdeye aktarılan film, Türk asıllı kadın oyuncuların sinemada ilk rol aldıkları yapıt olarak tarihe geçti. Bedia Muvahhit ve Neyyire Neyir’in rol aldığı film, aynı zamanda ilk Kurtuluş Savaşı filmi özelliğine sahip.
İlk uzun metrajlı çizgi film denemesi olarak 1951’de yapılan “Evvel Zaman İçinde” adlı filmin, Amerika’ya banyo için gönderilen negatifleri ise kayboldu.
Melih Gülgen’in “Parçala Behçet”i ile 1972’de seks ve avantür filmlerinde yeni bir furya başladı. 1974’te de “Beş Tavuk, Bir Horoz” ile Türk sineması’nda “seks komedileri” dönemi start aldı.

REKOR “VİZONTELE”DE
Türk sinemasının 88. yaşı kutlanırken bu güne kadar yapılmış 6 binden fazla film arasından Türk sinema tarihine damgasını vuranlar değerlendirildi.1. Antalya Film Festivali’nde, 1962 yılında Türkan Şoray’a “En Başarılı Kadın Oyuncu” ödülünü kazandıran “Acı Hayat” filmi yabancı seyircinin de ilgisini çekerken, o yılların gişe rekorunu kırdı.
Şerif Gönen’in yönetmenliğini yaptığı, Şener Şen ve Lale Mansur’un başrollerini paylaştığı “Amerikalı”, büyük ilgi görerek 1993’ün gişe rekoruna sahip oldu.
Yavuz Turgul’un 1996’da çektiği, Şener Şen, Uğur Yücel ve Şermin Şen’in başlıca rolleri paylaştığı “Eşkıya” da, 1996-1997 sezonu süresinde yaklaşık 2,5 milyon kişiye ulaştı.
Yılmaz Erdoğan ve Ömer Faruk Sorak’ın yönetmenliğini yaptığı, Yılmaz Erdoğan, Demet Akbağ, Cem Yılmaz ve Altan Erkekli’nin rol aldığı “Vizontele” ise, bugüne kadar ulaştığı 3 milyon 302 bin 910 seyirciyle yeni rekorun sahibi oldu.

	NTVMSNBC KULLANICILARININ TOP 10'u

	Bu haberi diğer okuyucularımıza tavsiye eder misiniz? hayır 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 kesinlikle

NTVMSNBC 'ye iyi erisim için
• Microsoft Internet Explorer
• Windows Media Player kullanın